De Umlaut
Bijles Duits HAVO
Wat is een Umlaut?
Ook al lijkt de Duitse taal op veel manieren op het Nederlands, kennen wij in Nederland niet echt ‘’de Umlaut’’. In het Duits wordt deze erg vaak gebruikt en nu ga je er alles over leren!
Als je ‘Umlaut’ vertaalt, zou het neerkomen op ‘omklank/klankverandering’ en dat is precies wat een Umlaut is. Een klinker krijgt een trema erboven, ofwel twee puntjes. Door het toevoegen van deze puntjes wordt de klinker anders uitgesproken. Niet aan alle klinkers kun je een Umlaut toevoegen, alleen aan onderstaande:
– a → ä
– o → ö
– u → ü
Hoe spreek je woorden met een umlaut uit?
Maar hoe spreek je deze klinkers dan uit? Kijk maar in de tabel hieronder!
| Letter | Umlaut | Uitspraak Umlaut | Voorbeeld |
| a | ä | [eh] [e] | Mädchen → meisje Lässt → laat |
| o | ö | [eu] | Schön → mooi |
| u | ü | [uu] | Müde → moe |
| au | äu | [oi] | Kräuter → kruiden |
Nu vraag jij je waarschijnlijk af wanneer je zo’n Umlaut precies toevoegt. Dit kan bij meerdere momenten gebeuren:
– Op het moment dat een woord van het enkelvoud naar het meervoud gaat, wordt er vaak een Umlaut toevoegt. Bijvoorbeeld: das Fahrrad → die Fahrräder.
– Wanneer een woord in het enkelvoud al een Umlaut heeft, wordt deze in het meervoud behouden. Bijvoorbeeld: der Bär → die Bären.
– Ook wanneer je een werkwoord in het Konjunktiv zet, krijgt deze vaak een Umlaut. Bijvoorbeeld: müssten of möchten.
A - umlaut
De umlaut wordt toegevoegd bij sterke werkwoorden met een a in de stam.
Let op: hierbij geldt een uitzondering voor de werkwoorden laufen, saufen en stoßen.
Daarnaast krijg je alleen een Umlaut bij de du en bij de er/sie/es vorm. Bijvoorbeeld:
ich | fahre |
du | fährst |
es/sie/es/man | fährt |
wir | fahren |
ihr | fahrt |
sie/Sie | fahren |