Het ontstaan van nieuwe soorten

Bijles Biologie VWO

Hoe ontstaat een nieuwe soort?

Het ontstaan van leven wordt verklaard door de evolutietheorie. Wil je meer weten over de evolutietheorie? Check dan de aparte uitleg daarover. 

Maar, hoe ontstaat nou een nieuwe soort?

Als een groep (populatie) van een soort helemaal afgezonderd (in isolatie) gaat leven in een bepaald gebied, voor lange tijd, kan er een nieuwe soort ontstaan. Die scheiding tussen de populaties heeft meestal geografische oorzaken zoals een gebergte die het land verdeeld. De groepen zullen zich dan anders gaan ontwikkelen, omdat ze in andere omgevingen zitten. Er treden dan mutaties op. Door die mutaties ontstaan nieuwe eigenschappen, alleen in de geïsoleerde populatie.

Natuurlijke selectie

Een belangrijk begrip bij evolutie is natuurlijke selectie. Natuurlijk selectie is het overleven van de best aangepaste individuen (en het afsterven van de minder goed aangepaste soorten).

Door erfelijke verschillen zijn niet alle individuen in een populatie even goed aan de omstandigheden aangepast. De individuen met een beter aangepaste genotype hebben een groter kans op overleving en daarmee een grotere kans om hun eigenschappen aan nageslacht door te geven.

Die individuen krijgen dus nakomelingen en blijven voortbestaan. Die genen zullen dan met steeds grotere frequenties in de populatie voorkomen.

Stamboom

Als de populaties lange tijd van elkaar gescheiden zijn, dan kunnen de populaties zo verschillend worden dat ze elkaar niet meer als soortgenoot herkennen.

Tip: Je weet of twee organismen tot dezelfde soort behoren als ze samen vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen. Een stamboom geeft de verwantschapsrelaties tussen (individuen of) soorten weer. Hoe weten we hoe verwant twee soorten aan elkaar zijn?

We kijken naar hoeveel de soorten veranderd zijn sinds de afsplitsing van een populatie. We kunnen ook kijken naar hoeveel generaties er hebben geleefd sinds de gemeenschappelijke voorouders.