Scheidingsmethoden
Bijles Scheikunde VWO
Hoe kun je stoffen van elkaar scheiden?
Er zijn verschillende manieren om stoffen van elkaar te scheiden. Voor elk soort mengsel is er een andere manier om te scheiden. We zullen nu de verschillende methoden langslopen.
Tijdens destilleren worden vloeibare stoffen en andere stoffen in oplossingen van elkaar gescheiden die verschillende kookpunten hebben. Je kunt zeewater destilleren om drinkwater te krijgen. Dan verdampt het water. Het water vang je op. Zout blijft dan achter als residu.
Als een mengsel bestaat uit een vaste, niet oplosbare stof en een vloeistof, zal de vaste stof vaak uiteindelijk naar de bodem zinken. We hebben het over bezinken. Je kunt op deze manier stoffen van elkaar scheiden als ze verschillen in toestand. Zand en water kun je van elkaar scheiden omdat zand, een vaste stof, naar de bodem zinkt in water, een vloeibare stof. Als het bezinken te lang duurt, kun je centrifugeren. Het idee is nog steeds hetzelfde als bij bezinken. Het verschil is dat het mengsel snel wordt rondgedraaid in een centrifuge waardoor het proces een stuk sneller gaat.
Wat is filtratie?
Filtratie is een andere manier om een vaste stof van een vloeibare stof te scheiden. De stoffen worden hierbij ook van elkaar gescheiden op basis van toestand. Stoffen kunnen bij een filtratie ook worden gescheiden op basis van hun deeltjesgrootte. Hiermee kunnen vaste stoffen van elkaar gescheiden worden. De simpelste manier om te filteren is om de vloeistofstroom door een poreus medium, bijvoorbeeld papier of een fijn metalen rooster, te leiden. De vloeibare stof die wordt afgescheiden tijdens een filtratie noem je het filtraat. De vaste stof die achterblijft noem je het residu.
Met een extractie kunnen we vaste stoffen van elkaar scheiden. De scheiding van beide stoffen berust op de oplosbaarheid van de stoffen in een extractiemiddel. De stof die oplost in het extractiemiddel noem je dan het extract en de stof die niet oplost noem je weer het residu.
Adsorptie en Chromatografie
Een adsorptie gebruik je als je te maken hebt met een verontreinigende stof. Je voegt dan een adsorptiemiddel toe aan de verontreinigende stof. Het idee is dat de ongewenste stof zich bindt aan de adsorptiemiddel. Een adsorptiemiddel is een vaste stof. We maken bijvoorbeeld gebruik van adsorptie bij het zuiveren van grondwater.
Chromatografie kun je voor vele soorten stoffen in mengsels gebruiken. Bij chromatografie worden de aparte stoffen zichtbaar in een chromatogram. De scheiding van de stoffen kan op verschillende dingen berusten: oplosbaarheid, adsorptie en vluchtigheid.
