Het nationaalsocialisme in Duitsland en Europa, 1933- 1945
Bijles geschiedenis HAVO
Wat is nationaal socialisme en hoe werd dit toegepast?
Onder leiding van Hitler werd met terreur, censuur en Goebbels’ propaganda de Duitse samenleving genazificeerd. Door het economisch herstel en de verwerping van het Verdrag van Versailles kregen de nazi’s steeds meer steun van de bevolking, veel mensen waren tevreden met het politieke beleid van Hitler, hij hielp Duitsland met het economische herstel. De eerste slachtoffers van Hitler behoorden politieke tegenstanders van het regime, zoals de communisten, al snel gevolgd door degenen die vanwege ras, fysieke eigenschappen, seksuele geaardheid of anderszins evenmin pasten in de Duitse ‘Volksgemeinschaft’. Denk aan Roma’s, Sinti, homoseksuelen, Jehova’s getuigen, zigeuners en gehandicapten.
In zijn buitenlandse politiek richtte Hitler zich aanvankelijk op de aansluiting van Duitstalige gebieden, maar streefde hij uiteindelijk naar een totale etnische herschikking van Europa waarin het Arische ras (zogenaamde superieure ras, blond haar met blauwe ogen) moest overheersen. Groot-Brittannië probeerde met de politiek van appeasement(engelse politiek van Chamberlain om iedereen te vriend te houden) oorlog te voorkomen. Een goed voorbeeld van de appeasement politiek was te zien op de Conferentie van Munchen, hier gaven Groot-Brittanie en Frankrijk toe aan Duitsland om oorlog te voorkomen Maar toen Hitler, gedekt door de Sovjet-Unie, in 1939 Polen binnenviel (Anschluss van Polen), verklaarden Groot-Brittannië en Frankrijk aan Duitsland de oorlog. De door Duitsland snel veroverde gebieden werden onderworpen aan het naziregime, maar het optreden van de bezetter verschilde sterk in West- en Oost-Europa. In juni 1941 viel Duitsland de Sovjet-Unie binnen. Tijdens deze aanval begon de genocide(volkerenmoord) op de joden in de onderworpen gebieden. Dit werd voorbereid in 1942 op de Wannseeconferentie, een overleg met 15 hoge nazi-ambtenaren die de genocide bedachten.
De ommekeer aan het oostfront vond plaats na de door Duitsland verloren Slag bij Stalingrad. In juni 1944 bereikten de geallieerden de definitieve doorbraak in het Westen (D-day). Gezamenlijk trokken de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie en Groot-Brittannië op tegen Duitsland. Toen in mei 1945 Berlijn was ingenomen door de Russen eindigde de totale oorlog met een totale nederlaag voor Duitsland. De toekomst van Duitsland lag nu in handen van de geallieerden (Engeland, Frankrijk, Verenigde Staten, en aan het einde van de oorlog ook de Sovjet Unie)
Welke kenmerkende aspecten zijn belangrijk?
Kenmerkende aspecten:
- 37) De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie
- 38) Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationaalsocialisme
- 40) Het voeren van twee wereldoorlogen
- 41) Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op joden.
Belangrijke voorbeelden die hierbij horen:
- Instelling Rijkscultuurkamer (1933) ⇒ ka 37, 38. Deel van de politieke gelijkschakeling. Dit past bij een totalitaire staat omdat de samenleving wordt geïndoctrineerd aan de hand van culturele censuur.
- Ingebruikname concentratiekamp Dachau (1933) ⇒ ka 38, 41. Het eerste concentratiekamp in Duitsland. Hier werden critici en politieke tegenstanders opgesloten en heropgevoed.
- Neurenberger Wetten (1935) ⇒ ka 38,41. wetten die joden discrimineren. Door deze wet wordt het zelfs strafbaar om als Duitser met een Joodse te trouwen.
- Conferentie van München (1938) ⇒ ka 40. Het toppunt van de appeasement politiek. Engeland en Frankrijk gaan akkoord met feit dat Duitsland Sudetenland gaat inlijven, allemaal om de oorlog te voorkomen.
- Wannseeconferentie (1942) ⇒ ka 38,41. een overleg met 15 hoge nazi-ambtenaren die de genocide bedachten, en de uitvoering hiervan.
Belangrijke jaartallen:
- Anschluss van Polen (1939): Duitsland valt Polen binnen, dit is het startsignaal van de Tweede Wereldoorlog.
- Inval Sovjet-Unie (1941): Duitsland valt SU binnen om de communisten te bestrijden.
- D-day (1944): Begin van het einde van de Tweede Wereldoorlog. Een inval bij Normandië van de geallieerden. Langzamerhand trekken ze Europa door en bevrijdden ze de bezette landen.
- Einde WO2 (1945)
