De koude oorlog
Bijles geschiedenis VMBO
Waarom wordt de Berlijnse muur gebouwd?
Bouw Berlijnse Muur (1961)
In overleg met de Sovjetleider Chroesjtsjov bouwt de regering van de DDR (Duitse Democratische Republiek) een muur rond West-Berlijn, dit gebeurd om dat er eind gemaakt wil worden aan de vele tienduizenden vluchtelingen die jaarlijks via Berlijn het Oostblok verlaten. Opnieuw zijn er spanningen en crisis rond Berlijn, die bestuurd wordt door de Westelijke geallieerden, het Westen grijpt militair niet in. De Berlijnse muur staat op het grondgebied van de DDR, dat tot de invloedssfeer van de Sovjet-Unie behoort.
Dreigt er een nucleaire oorlog?
Cubacrisis (1962) en de val van de Berlijnse muur (1989)
De communistische regering van Cuba geeft de Sovjetregering toestemming om raketinstallaties te bouwen op Cuba. De Amerikaanse regering eist dat deze raketinstallaties worden afgebroken, maar Chroesjtsjov weigert om deze af te breken. De VS en de NAVO hebben nu ook raketinstallaties in Europa en Azië gericht op de Sovjet-Unie. De VS en de Sovjet-Unie staan nu lijnrecht tegenover elkaar en er dreigt een nucleair conflict en mogelijk een Derde Wereldoorlog. Chroesjtsjov is onder voorwaarden bereid om de raketinstallaties op Cuba te verwijderen.
In 1985 wordt Michail Gorbatsjov de nieuwe leider van de Sovjet-Unie. Hij start met een beleid van glasnost en perestrojka (openheid en hervormingen). Oostbloklanden durven door het nieuwe beleid van de Sovjet-Unie meer een eigen koers te varen. Volksbewegingen in Oost-Europese landen eisen meer vrijheid en open grenzen, Hongarije opent als eerste de grens naar het westen waardoor het ijzeren gordijn wordt doorgeknipt.
In 1989 valt de Berlijnse muur.
Het einde van de koude oorlog
In 1991 wordt Gorbatsjov afgezet waardoor het communistische regime valt en de Sovjet-Unie wordt opgeheven. Hierdoor kwam er ook een einde aan de Koude Oorlog waarin de twee ideologische blokken van Oost en West bijna een halve eeuw tegenover elkaar hebben gestaan. Door het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, het einde van de Koude Oorlog en de groei van een aantal staten zijn de machtsverhoudingen in Europa ingrijpend gewijzigd.
De opening van het IJzeren Gordijn en het einde van de Koude Oorlog gaven kansen voor uitbreiding van de Europese Gemeenschap (EG). In 1993 verandert de naam EG in EU: Europese Unie. Europa streeft naar samenwerking en eenwording. Tussen 1995-2013 breidt de EU zich uit tot 28 landen en in 2002 kwam de invoering van de euro €.