Sociale cohesie

Bijles maatschappijleer VWO

Wanneer is er sprake van sociale cohesie?

“Het aantal en de kwaliteit van de bindingen die mensen in een ruimer sociaal kader met elkaar hebben, het gevoel een groep te zijn, lid te zijn van een gemeenschap, de mate van verantwoordelijkheid voor elkaars welzijn, en de mate waarin anderen daar ook een beroep op kunnen doen.” In andere woorden hoeveel bindingen mensen met anderen hebben en hoe sterk die zijn, het gevoel bij een groep of gemeenschap te horen en hoe zeer mensen voor elkaar verantwoordelijk zijn of van anderen hulp kunnen verwachten of eisen.

Welke drie factoren bevorderen sociale cohesie?

Binnen de sociale wetenschappen zijn er 3 factoren die sociale cohesie bevorderen:

  • wederzijdse afhankelijkheid;
  • dwang;
  • gedeelde waarden en normen.

Sociologisch onderzoek naar de vraag: wat houdt de samenleving bijeen ondanks onze verschillen, levert 2 antwoorden op die rekening houden met voornoemde factoren. Op zowel meso- als macroniveau hebben socialisatie en acculturatie invloed op het ontstaan van een gemeenschappelijk referentiekader. Via sociale controle en sancties worden de cultuur, normen en waarden in de samenleving overgedragen en/of afgedwongen. Hierdoor wordt de sociale cohesie behouden of versterkt.

Sociale controle

Een belangrijk element in het sociale leven, zowel voor cohesie, groepsvorming als socialisatie, is sociale controle. Sociale controle houdt eigenlijk in dat bindingen tussen van elkaar afwijkende individuen worden gehandhaafd. Door sociale controle proberen we het verschil minder groot te maken. Er is een verschil tussen formele en informele sociale controle. Bij formele controle hebben we het over vastgelegde afspraken en bij informele afspraken spreken mensen elkaar aan op hun gedrag op basis van alledaagsheid en gewoonten.