Stijlfiguren

Bijles Nederlands VWO

Wat zijn stijlfiguren?

De schrijver gebruikt zowel stijlfiguren als beeldspraak om indruk te maken op de lezer. Stijlfiguren worden gebruikt om de lezer bijvoorbeeld te verrassen, te boeien of aan het lachen te zetten. Het zijn er veel. We hebben daarom de belangrijkste stijlfiguren even onder elkaar gezet voor je met een beknopte uitleg en een voorbeeld.

  • Opsomming: een opsomming wordt gebruikt om iets te benadrukken. De schrijver kan ook een aantal feiten, meningen en/of argumenten achter elkaar zetten om zo de overtuigingskracht van de schrijver te vergroten.

Ik zag bergen, skilifts, chalets en skiërs.

  • Herhaling: het herhalen van hetzelfde woord om veel nadruk te creëren.

Ik ben het zat, zat, zat!

  • Tegenstelling: het plaatsen van tegengestelde begrippen naast elkaar.

Ze beloofden elkaar trouw in voor- en tegenspoed.

Soorten stijlfiguren

  • Hyperbool: een opzettelijke overdrijving.

            Ik heb een eeuw staan wachten.

  • Parabool/ understatement: ook een vorm van overdrijving, door iets af te zwakken.

De koning heeft wel een leuk optrekje.

  • Spot
    • Ironie: vriendelijk vorm van spot, vaak wordt het tegenovergestelde bedoeld. Het is niet de bedoeling om iemand te kwetsen.

           “Het is weer schitterend weer!” (de voetbaltrainer wanneer het regent op de training)

  • Sarcasme: bijtende spot, scherpere toon met als doel iemand te kwetsen

“Nou, als je zo doorgaat kom je zeker in aanmerking voor een promotie.” (collega tegen collega die weer op Facebook zit tijdens werk)

  • Paradox: schijnbare tegenstelling. Het lijkt alsof de zin niet klopt. Maar, als je erover nadenkt, klopt de zin toch.

Schrijven is de kunst van het schrappen.

Stijlfouten

  • Pleonasme: het herhalen van een eigenschap van een woord.

Wereldwijde pandemie

  • Tautologie: het benadrukken van een woord met een ander woord dat dezelfde betekenis heeft. Twee synoniemen achter elkaar dus.

Gratis en voor niets

Let op! Pleonasmen zijn meestal stijlfouten. Een tautologie kan ook een stijlfout zijn. Wanneer ze bewust gebruikt worden kunnen we ze wel zien als stijlfiguren. Ze kunnen namelijk ook nadruk creëren.

Wil je meer weten over beeldspraak? Check onze aparte uitleg daarover!