Wat zijn antigenen en antistoffen?
Bijles Biologie VMBO
Lichaamsvreemde stoffen
Antigenen en antistoffen zijn beide belangrijke spelers in een afweerreactie. Wanneer lichaamsvreemde stoffen het lichaam binnendringen herkent je lichaam ze aan hun antigenen. Witte bloedcellen kunnen dit herkennen.
Antigenen zijn eiwitdeeltjes die aan de buitenkant van cellen vast zitten. Er zitten antigenen aan zowel lichaamseigen als lichaamsvreemde cellen. Je witte bloedcellen weten welke antigenen lichaamseigen zijn. Die laten ze lekker hun ding doen.
Ziekteverwekkers
Echter, als de witte bloedcellen lichaamsvreemde cellen herkennen, is het tijd voor actie. Lichaamsvreemde cellen zijn namelijk vaak ziekteverwekkers. Je witte bloedcellen gaan dan de lichaamsvreemde cellen onschadelijk maken.
Je witte bloedcellen maken ziekteverwekkers onschadelijk op twee manieren. Sommige witte bloedcellen kunnen ziekteverwekkers insluiten en doden. Andere witte bloedcellen kunnen antistoffen aanmaken. Antistoffen zijn deeltjes die zich kunnen hechten aan antigenen. Wanneer de antistoffen aan de antigenen hechten worden de antigenen onschadelijk gemaakt. Het duurt wel even om genoeg antistoffen aan te maken om alle antigenen onschadelijk te maken. Daarom ben je vaak een paar dagen ziek.
Één type antistof kan zich maar hechten aan één type antigeen
Antigenen zitten alleen in je lichaam als je ziek bent (als je klachten hebt). Antistoffen blijven een stukje langer in je bloed dan antigenen. Als je antistoffen in je bloed hebt, weet je dat iemand antigenen heeft of antigenen heeft gehad. Omdat er maar één antistof is per antigeen kunnen we aan iemands antistoffen precies zeggen met welke ziekte iemand besmet is (geweest).
Weet je al hoe dit zit met coronatesten? De gewone coronatest van de GGD test of je antigenen in je lichaam hebt. Er wordt dus bepaald of jij op het moment van het testen corona antigenen hebt (als je dus ziek bent). Daarom heeft het ook geen zin om je te laten testen als je geen klachten hebt. Er bestaan ook antistoftesten. Daarmee kun je zien of je corona antistoffen in je lichaam hebt. Zo’n test toont dus aan of je corona (recentelijk) hebt gehad.