Indexcijfers
Bijles economie VMBO
Wat zijn indexcijfers?
Inflatie is een stijging van het prijspeil (prijzen gaan omhoog). Het gevolg van inflatie is dat je koopkracht daalt (je kunt minder kopen, tenzij je loon ook omhoog is gegaan).Het CBS (Centraal Bureau Statistiek) maakt elk jaar een overzicht met hoe hoog de inflatie de afgelopen tijd was in Nederland. Het CBS schrijft deze informatie op als indexcijfers.
Indexcijfers met een voorbeeld
We gebruiken als voorbeeld even het prijspeil van een blikje Coca Cola bij de hockeyclub.
jaar | prijs | indexcijfer |
2015 | €2,25 |
|
2016 | €2,35 | 100 |
2017 | €2,45 |
|
2018 | €2,50 |
|
Dus in 2015 was een blikje Cola €2,25 en in 2018 was de prijs van een blikje €2,50.
Om de indexcijfers te berekenen kies je altijd een jaar als basisjaar (beginjaar) en daar zet je het getal 100 neer. Je kan zelf kiezen welk jaar het basisjaar is, in deze tabel zouden we kunnen kiezen voor 2015 of 2016. Maar we gebruiken nu 2016 als basisjaar. Als 2016 = 100, wat is 2017 dan? In 2017 was de prijs €2,45, dit is €0,10 duurder dan €2,35. Om de prijs van 2017 te berekenen doe je: prijs 2017/prijs basisjaar x 100. Dus 2,45/2,35 x 100 = 104. Het prijsindexcijfer van 2017 is dus 104. Wil je het indexcijfer van 2018 berekenen? Dan moet je ook 2016 als basisjaar 100 gebruiken, en niet 2017. We vergelijken namelijk alles met hetzelfde basisjaar. Je kunt ook als 2016 het basisjaar is het indexcijfer van 2015 berekenen, dan doe je: prijs 2015/prijs basisjaar (2016) x 100 ⇒ €2,25/€2,35x 100 = 96 (afgerond).
Hoe worden indexcijfers genoteerd?
Het CBS houdt dus elk jaar prijsstijgingen van alle producten bij en schrijft dit op als indexcijfers. Zo maken ze overzichten per productgroep en schrijven ze het indexcijfer ernaast. Bijvoorbeeld:
- Eten en drinken = 108,
- Kleding = 107,2
- Onderwijs 101,4
