Totalitaire ideologieën

Bijles geschiedenis VMBO

Wat is een totalitaire staat?

Extreemlinkse totalitaire ideologie = communisme in de Sovjet-Unie.

In 1917 werd de Sovjet-Unie het eerste communistische land ter wereld. De Sovjet-Unie werd een totalitaire staat: het politieke, economische, culturele en sociale leven werd vanaf bovenaf bepaald. Iedere vorm van verzet werd met geweld de kop ingedrukt. De partijleider Lenin overleed in 1924 en wordt opgevolgd door Stalin. Stalin introduceerde een plan economie = de staat bepaalde van bovenaf wat en hoeveel er jaarlijks in elk bedrijf wordt geproduceerd.

De bevolking werd onder zware druk gezet om de doelen van deze planeconomie te behalen. De aanpak van Stalin is zo sterk verbonden met zijn persoon dat het de (negatieve) naam stalinisme heeft gekregen.

Kenmerken van Stalinisme:

  • Boeren die zich verzetten tegen de collectivisatie worden onderdrukt: ze gaan naar strafkampen of worden vermoord.
  • Zuiveringen vonden plaats binnen de communistische partij, het rode leger en tal van andere organisaties.
  • Hooggeplaatste communisten werden in openbare showprocessen berecht, door martelingen/bedreigingen bekenden zij de meest ongelofelijke daden die zij niet hadden gepleegd.

Welke kenmerken heeft het fascisme?

In Italië was er na het Verdrag van Versailles woede en teleurstelling, zij hadden meegevochten aan de kant van de geallieerden en hadden als beloning een grotere uitbreiding van grondgebied verwacht. Fascisten vormden een politieke partij onder leiding van Mussolini. In de jaren twintig, na massale demonstraties wordt Mussolini de nieuwe regeringsleider.

Belangrijkste kenmerken van fascisme zijn:

  • Extreem nationalisme
  • Een sterke leider
  • Streven naar expansie (gebiedsuitbreiding)
  • Voorstanders van een totalitaire staat

Fascisten droegen vaak zwarte kleding en waren vaak bewapend. De eerste fascisten waren voornamelijk nationalisten en oud-strijders.