Interne organisatie
Bijles Bedrijfseconomie VWO
Welke arbeidsovereenkomsten zijn er?
Elke werknemer gaat binnen een organisatie een individuele arbeidsovereenkomst aan. Er is sprake van een dergelijke overeenkomst als de werknemer loon uitbetaald krijgt, de werknemer verplicht is zelf het werk te doen op de manier waarop de werkgever dat wil.
Naast een individuele arbeidsovereenkomst bestaat de collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). Dit is een arbeidsovereenkomst die is afgesloten tussen werkgevers- en werknemersorganisaties en geldt voor een bedrijfstak of grote onderneming, evenals voor alle werkgevers en werknemers van desbetreffende bedrijfstak. Wat is er dan precies collectief? De arbeidsvoorwaarden gesteld in een CAO zijn algemeen en geldt voor elke individuele werknemer/werkgever binnen de bedrijfstak. De arbeidsvoorwaarden die gelden bij een arbeidsovereenkomst bestaan uit primaire arbeidsvoorwaarden en secundaire arbeidsvoorwaarden. Primaire arbeidsvoorwaarden gaan over de arbeidsduur en beloning, de secundaire arbeidsvoorwaarden gaan bijvoorbeeld over de kinderopvang en werkkleding.
Een voorbeeld van de arbeidsduur is de vraag of het een vaste baan is, waarbij de arbeidsovereenkomst geldt voor onbepaalde tijd, of dat het een flexbaan (een tijdelijke baan).
Hoe wordt een arbeidsovereenkomst beëindigd?
Een arbeidsovereenkomst kan ook worden beëindigd. Verschillende situaties doen zich voor als het gaat om het beëindigen van een dergelijke overeenkomst:
- proeftijd: zowel de werknemer als de werkgever kunnen de overeenkomst beëindigen;
- opzeggen door werkgever: via UWV of de kantonrechter;
- vanwege dringende redenen, zoals diefstal;
- als beide partijen (werkgever én werknemer) het met elkaar eens zijn over het ontslag;
- als na een bepaalde tijd de arbeidsovereenkomst afloopt.
Naast de arbeidsovereenkomst is er ook een wet die de gezondheid en veiligheid van werknemers regelt. We hebben het over de Arbowet.
De veiligheid die de Arbowet waarborgt gaat om de beperking van ongevallen tijdens het werk, het aanpakken van gevaren, zorgen voor een veilige werkplek, voorkomen van geweld en pesten en acties bij calamiteiten.
De ondernemingsraad
Er bestaat ook een orgaan binnen organisaties die op intern gebied inspraak en medezeggenschap heeft. Eén van de taken van de ondernemingsraad (OR) is het behartigen van de belangen van werknemers. Daarnaast zorgt de OR ervoor dat de organisatie goed functioneert. Tevens heeft deze raar verschillende rechten:
- informatierecht;
- initiatiefrecht;
- instemmingsrecht;
Een andere organisatie die werknemers beschermt is een vakbond. Een vakbond heeft verschillende taken:
- geven van juridisch advies;
- contact onderhouden met de overheid over arbeidsomstandigheden;
- maken van sociale plannen;
- het uitvoeren van Cao-onderhandelingen.
