Politieke institutie

Bijles maatschappijleer VWO

Wat zijn politieke instituties?

“Een complex van min of meer  geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties rondom politieke machtsuitoefening en politieke besluitvorming reguleren.” Hiermee bedoelen ze het gedrag van mensen en hun contacten en afhankelijkheden met betrekking tot politiek is gebonden aan regels, die soms officieel vastgelegd zijn, en soms ook niet. Ze zorgen net zoals sociale instituties voor stabiliteit. Politieke instituties ontstaan als individuen of groepen voor lange tijd politieke bindingen onderhouden.

Welke politieke instituties zijn er?

De belangrijkste politieke instituties in Nederland zijn: de rechtsstaat, de Grondwet en onafhankelijke rechtspraak. Vaak wordt er geen verschil gemaakt tussen politieke institutie en politieke organisatie. Politieke organisaties zijn ontstaan om de regels van politieke instanties uit te voeren. Een ezelsbruggetje, een organisatie heeft een adres en een institutie niet.

Functies van politieke partijen

In Nederland spelen politieke partijen een belangrijke rol in de Nederlandse parlementaire democratie. Politieke partijen vervullen meerdere functies:

  • rekrutering en selectie van kandidaten voor bijvoorbeeld de Tweede Kamer;
  • articulatie, het verwoorden van eisen en wensen in de maatschappij en vanuit de partij, die komen zo op de politieke agenda;
  • participatie, burgers stimuleren mee te doen aan politieke besluitvorming;
  • aggregatie, het verzamelen van wensen, eisen en belangen binnen de partij en die tegen elkaar afwegen
  • communicatie tussen burger en overheid, tussen kiezer en gekozene, dat wil zeggen de volksvertegenwoordiger.