Stijlfouten
Bijles Nederlands VWO
Wat is een stijlfout?
Twee keer hetzelfde zeggen maakt iets niet altijd duidelijker.
Een stijlfout gaat tegen de regels van onze taal in. Je zal vaak niet eens doorhebben dat je zo’n fout maakt.
Soms zeg je twee keer hetzelfde of twee woorden door elkaar, waardoor je zin niet klopt. We gaan de verschillende fouten bespreken, namelijk een pleonasme, een tautologie, een contaminatie en een dubbele ontkenning.
Een pleonasme
Bij een pleonasme zeg je twee keer ongeveer hetzelfde omdat je de betekenis van een woord herhaalt. Een eigenschap die onlosmakelijk aan een begrip is verbonden wordt dan alsnog benoemd. Het is soms lastig om een pleonasme te herkennen omdat je verschillende woordsoorten gebruikt.
Houten boomstammen, uiterste limiet, hete zon
Een tautologie
Een tautologie lijkt op een pleonasme. Bij een tautologie gebruik je twee woorden die hetzelfde betekenen. Een tautologie is iets makkelijker te herkennen omdat de twee woorden dezelfde woordsoort hebben.
Gratis en voor niets, afgemat en uitgeput
Een contaminatie
Een contaminatie is een verkeerde vermenging van twee woorden of uitdrukkingen. Het kan best dat je hier schuldig aan bent.
Heb je wel eens ‘door de war’ gezegd? Dat is een verhaspeling van ‘in de war’ en ‘door elkaar halen’. ‘Zich beseffen’ is ook een verkeerde vermenging van ‘beseffen’ en ‘zich realiseren’.
Een dubbele ontkenning
Als laatste, de dubbele ontkenning. Deze spreekt een beetje voor zich. Bij een dubbele ontkenning ontken je iets twee keer.
Ik heb nooit geen dorst
Overige stijlfouten
Wist je dat… er ook tautologieën bestaan die zo als vaste combinaties zijn ingeburgerd dat ze juist krachtig zijn. Denk aan altijd en eeuwig en pais en vree.
Mensen maken ook wel eens fouten als het gaat om ‘als en dan’, ‘alle en allen’ en ‘hen en hun’. Dat zijn ook stijlfouten. We hebben daar een aparte uitleg voor geschreven. Check die hier.
