Interpunctie; alles behalve de komma en apostrof

Bijles Nederlands HAVO

Wat is interpunctie?

Interpunctie is het gebruik van leestekens in een tekst. Een tekst wordt beter leesbaar met goede interpunctie. Het is handig om het gebruik van leestekens goed onder de knie te hebben. Zo zal je niet zoveel hoeven twijfelen tijdens het schrijven van een tekst en zal je puntenaftrek vermijden! Maar wanneer gebruik je nou wat? We snappen dat dit soms best verwarrend kan zijn. Wij gaan het hier aan je uitleggen!

De dubbele punt en puntkomma

  • Dubbele punt

Een dubbele punt gebruik je wanneer een citaat, een opsomming of een uitleg volgt.

  • Puntkomma

Een puntkomma gebruik je eigenlijk als je niet kan kiezen tussen een punt en een komma. Meestal kun je dan ook in de plaats van een puntkomma een punt of een komma gebruiken. Je gebruikt een puntkomma als twee zinnen nauw met elkaar verbonden zijn.

Ik vind biologie leuker dan scheikunde; het is ook makkelijker.

Je gebruikt een puntkomma ook tussen de onderdelen van een opsomming.

Ik ga op vakantie en ik neem mee:

  • een zonnebril;
  • zonnebrand;
  • slippers.

Aanhalingstekens en het korte streepje

  • Aanhalingstekens

Er zijn twee soorten aanhalingstekens. Je hebt enkele en dubbele aanhalingstekens. Je gebruikt enkele aanhalingstekens om iets te benadrukken, om titels en termen te gebruiken en om citaten binnen citaten aan te geven. Je gebruikt dubbele om te citeren: “Snap je nu het verschil?”

  • Het (korte) streepje

Er zijn drie soorten streepjes; het weglatingsstreepje, het koppelteken en het afbreekteken.  Het weglatingsstreepje gebruik je om aan te geven dat een deel van een woord is weggelaten. Je mag alleen het woorddeel weglaten als je het aan elkaar vast schrijft. Het koppelteken wordt gebruikt om woorden met elkaar te verbinden. Het afbreekteken wordt gebruikt om te laten zien dat een woord wordt afgebroken. Woorden moeten worden afgebroken aan het einde van een lettergreep.

Rondje haakjes en het lange streepje

  • Ronde haakjes

Ronde haakjes worden gebruikt om een verduidelijking, verklaring of uitleg in te voegen.

  • Het lange streepje

Het lange streepje noemen we ook wel het gedachtestreepje. Met een lang streepje kun je drie dingen doen.

  • Een pauze inlassen
  • Een deel van een zin extra benadrukken
  • Een nieuwe gedachte in de zin introduceren

Hoe een komma en een apostrof worden gebruikt, wordt apart uitgelegd. Wil je weten hoe je die gebruikt? Check onze aparte uitleg!