Socialisatie
Bijles maatschappijleer VWO
Wat betekent socialisatie nou eigenlijk?
“Het proces van overdracht en verwerving van de cultuur van de groep(en) waar mensen toe behoren. Het proces bestaat uit opvoeding, opleiding en andere vormen van omgang met anderen.” Dit betekent in andere woorden de ontwikkeling waardoor en de manier waarop iemand gedrag en cultuur aanleert. Cultuur is hierbij tijd- en plaatsgebonden. Dit wil zeggen dat onze cultuur verschilt van de cultuur van jaren geleden. Dat is heel logisch, want culturen veranderen voortdurend. Mensen worden door sociale controle erop gewezen hoe het hoort. Daarnaast ontwikkel je een identiteit en het lidmaatschap van een groep. Sociale verschillen werken door in het socialisatieproces. Zo leren kinderen van hooggeschoolden gemiddeld langer door dan kinderen van laaggeschoolden. Het verschil in opleiding en in keuze van opleidingen wordt (deels) ‘sociaal overgeërfd’. De omgeving van mensen heeft daarom een grote invloed op je identiteit, omdat de keuze van je opleiding deels beïnvloed wordt door belangrijke anderen in je omgeving.
Welke vormen van socialisatie zijn er?
Binnen socialisatie bestaan 2 vormen. Je hebt enculturatie en acculturatie. Als socialisatie plaatsvindt vanaf de geboorte, spreken we van enculturatie. Als gedrag en cultuur later wordt aangeleerd, spreken we van acculturatie. De echte definitie van acculturatie is: “Het aanleren en verwerven van een andere cultuur of elementen daaruit, dan die waarin iemand is opgegroeid.” In de praktijk zie je dat bij migranten of mensen die verhuizen naar een nieuwe omgeving. Neem bijvoorbeeld studenten die in hun studententijd een nieuwe cultuur leren en verwerven. Ze leren daar allemaal nieuwe regels en gedragsvormen.
Socialisatie is heel belangrijk voor een samenleving en heeft dus een functie. Overheden investeren veel geld om ervoor te zorgen dat iedereen goed gesocialiseerd is en migranten goed zijn ingeburgerd. Er zijn de volgende 5 functies van socialisatie:
- De continuering van de cultuur van de samenleving. De eigen cultuur wordt in stand gehouden of bevestigd
- De verandering van de cultuur van de samenleving en van groepen daarbinnen. Cultuur is geen statisch verschijnsel. De cultuur veranderd door de jaren heen omdat het tijd- en plaatsgebonden is.
- Identificatie met de eigen groep en cultuur door het overbrengen van cultuurgebonden waarden en normen;
- Identiteitsontwikkeling van het individu gedurende de gehele levensloop;
- Het reguleren van gedrag van mensen waardoor het gedrag (van anderen) beter voorspelbaar wordt en het samenleven overzichtelijker.
De invloed van media
Niet alleen de cultuur verandert, ook de overdragers van de cultuur, de socialisatoren, veranderen in de loop der tijd. Scholing wordt steeds belangrijker en school speelt een grotere rol in de samenleving. Dit geldt ook voor de massamedia en de sociale media. De media begint een steeds grotere rol in de samenleving te spelen. Over deze invloed bestaan veel hypothesen en theorieën, namelijk:
- De cultivatietheorie, die beweert dat je beeld van de werkelijkheid wordt beïnvloed door bepaalde programma’s die je kijkt.
- De opinieleiders hypothese, die beweert dat een opinieleider invloed heeft op zijn of haar volgers
- Framing of media framing, gaat als hypothese ervan uit dat bijvoorbeeld journalisten invloed hebben op beeldvorming doordat zij een onderwerp brengen vanuit hun perceptie, hun referentiekader.
- De selectiviteit hypothese, stelt dat de invloed van media juist vrij beperkt is, omdat mensen zelf nadenken en keuzes maken uit het aanbod.
